Jeugdbewegingen in Vlaanderen (Chiro, Scouts, KSA, …) schreeuwen uit dat ze geen leid(st)ers meer vinden. Dat is vreemd omdat juist de laatste jaren de jeugdbewegingen vaak positief aan bod kwamen in de media, vooral door stijgende ledenaantallen… Nog frappanter is het argument van concurrentie uit de “betaalde” sector, o.a. die van weekendjobs voor studenten en de vergoedingen voor jeugdmoni’s in bepaalde “gesponsorde” sectoren…

Aspirant zijn in de Chiro betekent dat je je aktief voorbereidt op het leider worden. Men móet je de vraag stellen : “Jongen/Meisje wil je leid(st)er worden ?” Je krijgt voldoende tijd en ruimte om je hierin te verdiepen alvorens heel bewust te antwoorden. Wat betekent dat “leid(st)er zijn” ? Wat is engagement ? Waarvoor zet ik me in ? En doe ik dit vrijwillig ? “Vrijwillig” en “engagement” zijn heel belangrijk omdat het diepere waarden geeft aan de keuze !

Een “betaald” engagement kan nooit dezelfde diepgang hebben. Juist deze stelling heeft mijn eigen vroegere engagement en mijn persoonlijke waardering voor jeugdleiders uit de jeugdbewegingen steeds enorm sterk gehouden. Het is waar : je kiest een stuk voor de groep, voor de vriendenkring, voor het plezier en de mooie kantjes… Maar zeker ook voor het maatschappelijke, voor een groot stuk vorming van jezelf, het doorgeven aan de volgende generatie van wat jij ontving van je eigen leid(st)ers, de sociale en spirituele diepgang,… Jeugdbeweging is een relatief veilige omgeving om jonge mensen te vormen om sterk maatschappelijke verantwoordelijkheden op te nemen.

Er doen zich 2 tendenzen voor in de jeugdbewegingen die sterk in hun eigen nadeel spelen. De leidingsploegen en het kader van deze jeugdbewegingen moeten hierop inspelen als ze zichzelf in stand willen houden !

Kinderen, vooral jonge, worden vaak naar de jeugdbeweging gestuurd opdat de ouders “rust” zouden hebben… Jeugdbeweging evolueert steeds meer naar “kinderopvang” ! Niet aan mij om te oordelen… Maar ouders die beiden hard werken, hun kinderen na schooltijd naar de kinderopvang sturen, dan ’s avonds te moe zijn om met hun kinderen bezig te zijn, en in het weekend liever rust nemen dan met hun kinderen bezig te zijn….

jeugdleiding

Vroeger werd aangeleerd dat het je plicht was om – nadat je je hele jeugd had mogen “spelen” – zelf het leid(st)er-zijn op te nemen. Niet iedereen was daar even geschikt voor of kon dat aan, maar toch maakten de meesten de keuze en antwoordden “ja, dat wil ik” op de vraag of ze leid(st)er wilden worden. Tegenwoordig wordt veel gemakkelijker gekozen voor : “ik wil niet leid(st)er worden !”

Een andere zaak die  niet zo dadelijk gekoppeld is aan het leidingstekort, maar wel erg verontrustend, is dat jeugdbewegingen meegesleurd worden in de sociale veranderingen dat de ouders steeds meer inspraak krijgen in het reilen en zeilen van andere organisatie’s structuren en vooral ook het onderwijs… Dat is geen goede ontwikkeling. Een jeugdbeweging bepaalt zelf haar beleid, haar doelstellingen, haar werking, enz. Wie zich daarin vindt, doet mee. Of kan zijn kinderen sturen. Bij Chiro staat het spel centraal, KSJ is ontspanning voor studenten, Scouting is het leren plan trekken in nauwe band met de natuur. Begrijp me niet verkeerd ! Sommige kinderen hebben bijzondere zorgen of aandacht nodig, volwassen begeleiding is een goede aanvulling in de soms wat onstuimige leidingsploegen en er moet zeker een gezond en duurzaam contact zijn tussen ouders en leiding ! Maar als individuele ouders beginnen te dirigeren wat er in hun “kinderopvang moet gebeuren” en hoe hun kinderen opgevoed moeten worden…

Een belangrijke eigenheid van een jeugdbeweging is net de sterke groepsvorming, de sociale bewogenheid, het verantwoordelijkheidsgevoel dat kinderen meekrijgen. Dingen die thuis in een klein gezin veel minder evident geleerd worden….

Jeugdleiders vinden is vandaag de dag niet gemakkelijk. Het is aan het kader van de jeugdbewegingen om het leid(st)er-zijn duurzaam te promoten en blijvend jongeren indringend uit te nodigen om hun verantwoordelijkheid te nemen.

Ook de overheid heeft zijn verantwoordelijkheid te nemen. En dit zeker niet door jeugdleiders financiëel te vergoeden want dat verzwakt de diepgang van het engegement. Des te meer moet ze zorgen voor een uitstekende logistieke ondersteuning, veilige, gezonde en voldoende lokalen en kampplaatsen, administratieve ontlasting en voldoende materiële tegemoetkomingen.

De teloorgang van de jeugdbewegingen door leidingstekort zou voor Vlaanderen een enorm verlies zijn van een sociale eigenheid.

Dit artikel wordt gesteund door :