Voor de tweede keer in enkele jaren tijd is de Studentenkapel [1] te Genk door onbekenden tegen de vlakte gegooid. Na de eerste vernieling werd de kapel door de stad in zijn oorspronkelijke vorm hersteld. Deze keer is er door een stedebouwkundig inspecteur bevel tot onmiddellijke staking van de (afbraak)werken gegeven.

afgebroken kapel (eigen foto 18/02/2010)

Chirokapel (ca.1950 - ca.1970)

De kapel werd omstreeks 1940 gebouwd door de KSA [2] onder impuls van burgemeester Lantmeeters. Jarenlang vormde het een vaste herkennings- en afspraakplaats voor de vele studenten die vanuit het centrum, Vlakveld, Kolderbos, Langerlo, Sledderlo, Camerlo en Terboekt per fiets naar de scholen van Bret trokken. De gezinnen uit de buurt kwamen er elke vrijdag in mei samen om te bidden, waarna de kinderen een expo [3] kregen. Later, toen de geloofsbeleving steeds meer een privé-gebeuren werd, knielden er regelmatig mensen neer die te voet of per fiets op weg waren naar het nabije ziekenhuis en er werden anoniem brandende kaarsjes neergezet.

Op enkele honderden meters van de Studentenkapel stond vroeger de Chirokapel. Ze werd omstreeks 1950 gebouwd door de Chirogroepen van Genk-Centrum, Bretheide en Waterschei en eveneens opgedragen aan O.L.Vrouw van Vlaanderen. Deze kapel werd rond 1970 afgebroken voor de verharding en verbreding van het kruispunt Maastrichterstraat-Hooiweg (nu A. Maclotlaan). Groot verschil met de afbraak van de Schabartkapel is dat de Chirokapel werd afgebroken door de gemeente zélf. De betonnen sokkel van de Chirokapel bevatte een glazen fles met bericht voor degenen die het waagden de kapel af te breken. De fles ging bij de afbraak echter verloren, maar de boodschap werd door de, inmiddels overleden, bouwers van de kapel mondeling overgedragen. Jef Gabriels, schepen van jeugd, beloofde in 1985 aan de leiding van Chiro St.-Gerolf, dat de gemeente de kapel zou heropbouwen. Er werd door de leiding nagedacht over een eigentijdse invulling en enkele ontwerpen werden geschetst. Een nieuwe Chirokapel werd toen echter niet gebouwd, o.a. omdat dezelfde locatie onmogelijk was en omdat Chiro St.-Gerolf toen meer zorgen had met de verfraaiing en uitbreiding van hun eigen lokalen. Maar de belofte bleef bestaan !

Het is bijzonder spijtig dat er zo roekeloos omgegaan wordt met ons cultureel en religieus erfgoed. Genk is in de 20ste eeuw door de steenkoolmijnen en meerdere grote industriën een smeltkroes van diverse culturen geworden. Het gemeentelijk, en later het stedelijk beleid heeft hiervoor steeds aandacht gehad, en ook op bouwkundig vlak was veel mogelijk. Getuige daarvan de vele religieuze gebouwen van inwijkelingen.

Spijtig is dat de stad nu een juridisch conflict aangaat met onbekenden, maar vermoedelijk met de eigenaar van de grond die er een woning wil bouwen. Ondanks de diversiteit aan gemeenschappen blijft Genk nog steeds een gemeente waar de christelijke bevolking de overhand heeft. Was het niet beter geweest dat de bouwkundig ambtenaar in gesprek was gegaan met de eigenaar van het perceel en aangestuurd had op een overeenkomst om de kapel af te breken en aan de overzijde van de A.Maclotlaan een nieuwe kapel te bouwen. Dat zou bovendien passen in het beleid om die gronden, die toebehoren aan de gemeente, aan te wenden als recreatiegebied met speelbos voor de jeugd, zoals ooit voorzien in het project Bronsbos. Voor burgemeester Wim Dries (CD&V) zou het tevens een tegemoetkoming zijn aan de belofte van zijn voorganger.

Niets belet Dries om het bevel tot stopzetting van de afbraakwerken vooralsnog in te trekken [4]. Ongetwijfeld is in overleg met de eigenaar, de Genkse studenten- en jeugdbewegingen, de buurt en de pastorale dienst van het nabijgelegen ziekenhuis voldoende draagvlak te vinden voor de bouw van een nieuwe eigentijdse kapel voor de Genker Jeugd, die bovendien voldoet aan alle actuele bouwkundige voorschriften en waar de talrijke rooms-katholieke en andere christelijke voorbijgangers een plaats vinden voor rust en bezinning…

Schabartkapel in betere tijden

[1] ook de namen KSA-kapel, O.L.Vrouw van de Schabart (kortweg Schabartkapel) worden gebruikt
[2] KSA = Katholieke Studenten Actie, een studentenbeweging die vooral aktief was in het St.-Jan Berchmanscollege te Genk. Zie ook de website van KSJ/KSA/VKSJ
[3] een driekleurig, rechthoekig ijsje tussen 2 droge wafeltjes, dat tijdens de wereldtentoonstelling Expo ’58 gelanceerd werd
[4] de kapel is kleiner dan 100 m2 en geniet geen enkele bouwkundige bescherming, behoudens het behoud van constructies van volkskundige, historische of estetische waarde, en die bevoegdheid berust bij het stadsbestuur