In de tweede helft van januari wordt in het laatste jaar van veel middelbare (secundaire) scholen het feest van Chrysostomos gevierd. Chrysostomos was een grieks redenaar en wordt gezien als de patroon van de studenten in de retorica (griekse welsprekendheid). Later breidde het feest zich uit naar alle laatste jaren van het middelbaar onderwijs.

Chrysostomos (mozaïk in Aya Sophia)

Net zoals de meeste studentikoze gebeurtenissen heb je er voor- en tegenstanders van, gebeuren er prettige en minder prettige dingen ; sommige jaren is het amusant, anderen valt het tegen. Zelf heb ik Chrysostomos niet zo uitbundig gevierd, maar ik heb wel mooie herinneringen aan de viering op onze school toen ik 12 jaar was en in het eerste jaar zat…

Toen de schoolbel ’s morgens ging, moest iedereen in stilte op de speelpaats blijven. Door de schoolpoort kwam een stoet, voorafgegaan door enkele mannen in het zwart. Daarna paard met lijkkar : de paarden overdekt met zwarte doeken en op de kar een houten doodskist. Zeer traag en met het treurgezang kwam de kar tot in midden van de speelplaats. Daar werd ze dan door enkele mannen geopend… Chrysostomos, in wit gewaad, kwam recht en er werd hem zijn staf en boek aangereikt. Rechtstaande vanuit zijn kist, sprak hij ons, de leerlingen, met luide stem toe. Er was geen geluidsversterking en voor het begrip van de jongeren preekte hij deze keer in het Nedelands. Ondertussen was het (zeker voor de leerlingen van de hogere jaren) duidelijk : Chrysostomos was vandaag weer opgestaan uit zijn graf en ging zijn volgelingen toespreken. In redevoeringen was hij absoluut superieur. Het hele lerarenkorps kwam aan bod in zijn toespraak. Over elkeen wist hij wel een grappige anekdote te vertellen, kon hij uitleg geven bij zijn of haar bijnaam of kon er weer eens een publiek geheim verklapt worden. Chrysostomos kon het vertellen zonder iemand te kwetsen en toch grappig voor het hele publiek. Na ongeveer een half uur eindigde de toespraak en kwam de rouwstoet opnieuw in beweging : de mannen in ’t zwart verlieten de school met op de rouwkar de rechtstaande Chrysostomos. Ze gingen elders het feest verder te zetten…

rouwstoet

Graag had ik geweten wie de acteur was die Chrysostomos speelde in het Sint-Jan Berchmansinstituut te Zonhoven tijdens het schooljaar 1974-1975. Hij heeft als redenaar een grote indruk op mij nagelaten…